Na przestrzeni ostatnich lat, można zauważyć coraz większe zainteresowanie terapią
integracji sensorycznej. Zwiększa się, zarówno liczba tworzonych gabinetów, zabawek, zajęć
pozaszkolnych jak i specjalistów, którzy szkolą się w tej dziedzinie. Czy można mówić więc
o “modzie” na terapię Integracji Sensorycznej?
Niewątpliwie można jednak stwierdzić, iż z roku na rok wzrasta liczba dzieci z
zaburzeniami przetwarzania sensorycznego, na co z pewnością ma wpływ współczesny
świat, który dostarcza dzieciom zbyt dużą ilość bodźców. Natomiast rośnie także świadomość
rodziców, którzy reagują na niepokojące objawy w zachowaniu dzieci i poszukują
odpowiedzi na nurtujące ich pytania. Aby dowiedzieć się dlaczego terapia integracji
sensoryczna jest tak istotna i dlaczego w ostatnim czasie cieszy się dużą popularnością,
trzeba zapoznać się samym pojęciem integracji sensorycznej, jakie zaburzenia SI występują i
u kogo najczęściej się pojawiają, jaki jest cel przeprowadzanej terapii SI oraz czy można taką
terapię przeprowadzać również w warunkach domowych. Jeżeli którakolwiek z poruszonych
kwestii Was zaciekawiła, zapraszamy do przeczytania poniższego artykułu.

Integracja Sensoryczna to proces oznaczający prawidłową organizację wrażeń
sensorycznych, które napływają przez narządy zmysłów i docierają do ciała. To na ich
podstawie mózg rejestruje informacje przekazane ze świata zewnętrznego i tworzy
odpowiednią reakcję na otrzymane bodźce. Proces ten rozpoczyna się już w pierwszych
tygodniach życia płodowego, natomiast najintensywniej przebiega do końca wieku
przedszkolnego. Wśród trzech najważniejszych układów dla rozwoju integracji sensorycznej
wymienia się:
1) Układ przedsionkowy – odbiera siłę grawitacji i ruch (receptory umieszczone są w
uchu)
2) Układ proprioceptywny – odbiera wrażenia płynące z mięśni, ścięgien i stawów
(receptory umieszczone są w mięśniach)
3) Układ dotykowy – rozpoznaje i identyfikuje wrażenia czuciowe, reaguje na
powierzchniowy i głęboki dotyk, a także na nacisk oraz ciepło (receptory
umieszczone są w skórze)

Przyczyny zaburzeń układu SI mogą mieć różne podłoże, wśród nich najczęściej
wymienia się wpływ takich czynników jak:
● czynniki genetyczne,
● czynniki środowiskowe
● czynniki związane z powikłaniami okresu okołoporodowego
Istotną rolę w pojawieniu się zaburzeń sensorycznych ma okres okołoporodowy, gdyż
dzieci urodzone przedwcześnie bądź niedotlenione szczególnie narażone są na wystąpienie
problemów rozwojowych. Niekorzystnym aspektem, jest również ubogie środowisko
rozwojowe, które może przekładać się na obniżoną aktywność dziecka i ograniczony dostęp
do bodźców zmysłowych.
Na prawidłowe kształcenie integracji sensorycznej wpływ ma także postawa
rodziców, ponieważ nadopiekuńczy rodzice mogą przyczynić się do wystąpienia trudności w
prawidłowym odbiorze wrażeń sensorycznych uniemożliwiając dzieciom wypracowanie
odpowiednich reakcji na bodźce (na przykład gdy rodzic cały czas asekuruje dziecko). Z
kolei rodzice, którzy nie poświęcają czasu swoim dzieciom, najczęściej dają im przyzwolenie
na długie przesiadywanie przed ekranami telefonów, a to może powodować przebodźcowanie
i mieć negatywne skutki w rozwoju senso- i psychomotorycznym.
Współczesne sprzęty i zabawki, które funkcjonują na rynku nie polepszają sytuacji.
Nosidełka bądź chodziki ograniczają możliwości ruchowe najmłodszych, a zabawki
pozbawione są właściwości stymulujących zmysły (zwykle mają tę samą teksturę, ciężar i
zapach). Natomiast nowoczesny sposób odżywiania bazuje głównie na znacznych ilościach
konserwantów i cukrów co w efekcie powoduje iż dieta uboga jest w najważniejsze elementy
potrzebne młodemu organizmowi do prawidłowego rozwoju. Nie da się więc ukryć, iż
przyczyn zaburzeń SI jest wiele i są one bardzo różnorodne.

problemy z koncentracją uwagi,
● opóźniony rozwój mowy,
● wzmożona bądź obniżona wrażliwość na bodźce,
● dzieci są zbyt spokojne (powolne) bądź nadmiernie ruchliwe,
● zaburzenia kontroli postawy i napięcia mięśniowego,
● dysfunkcje okoruchowe
● niezgrabność ruchowa – dzieci wykonują sztywne, nieskoordynowane ruchy,
● trudności z wykonywaniem ćwiczeń np. jazdą na rowerze oraz z czynnościami
codziennymi,
● trudności z utrzymaniem równowagi,
● irytacja, wybuchy złości bądź płaczu,
● zaburzenia w interakcji z rówieśnikami,
● problemy z czytaniem i pisaniem,
● problemy ze snem,
Zaburzenia procesów sensorycznych u dzieci, można podzielić na trzy typy
charakteryzujące się nieprawidłowymi reakcjami na bodźce zmysłowe. Reakcja dzieci często
jest nieadekwatna do intensywności i rodzaju danego bodźca. Podział ten przedstawia
poniższy wykres.

● ze spektrum autyzmu
● z zaburzeniami genetycznymi np. zespół Downa
● z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD)
● z zespołem nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
● z zespołem stresu pourazowego (PTSD)
● z zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi (OCD)
● z urazami mózgu

Terapia Integracji Sensorycznej polega na wykonywaniu różnorodnych aktywności
ruchowych (ćwiczeń i zabaw) stymulujących układy zmysłów po to, aby wyzwolić konkretne
reakcje sensoryczne. Nie ma ona schematycznego przebiegu i ściśle uzależniona jest od
rodzaju i stopnia zaawansowania danego zaburzenia, jest to zwykle długotrwały proces.
Warto jednak wspomnieć, iż terapia SI jest bardzo lubiana przez dzieci, gdyż odbywa się ona
w formie zabawy tak aby dziecko wykonując przyjemne czynności mogło nauczyć się
poprawnych reakcji. Podczas wizyt dziecko bawi się w basenie z piłkami, jeździ na
deskorolce, huśta w hamaku, wykonuje zabawy z piłką, ćwiczy zdolności manualne i wiele
wiele innych. W ten sposób dziecko może “poznać” świat oraz poprawić koordynację i
sprawność ruchową.

Terapia SI niejednokrotnie wymaga dłuższego i cyklicznego czasu terapeutycznego.
Oczywiście taką terapię można realizować również w zaciszu domowym pod okiem rodzica.
Istnieje wiele pomysłów aby zaangażować różne narządy zmysłów. Oto kilka przykładów:
1) Ścieżka sensoryczna – rodzic może utworzyć na dywanie ścieżkę z przedmiotów o
różnej fakturze (mogą to być klocki, plansze, woreczki wypełnione kasztanami,
grochem – chodzi o to aby przygotować jak najwięcej przedmiotów różniących się
strukturą), mogą to być również rzeczy wydające dźwięki. Spacerowanie po tak
przygotowanej trasie pozwala ćwiczyć równowagę, koordynację wzrokowo-ruchową
oraz rozwija zmysł dotyku. Podpowiadamy, że dobrym pomysłem będzie również
zorganizowanie ścieżki sensorycznej w ogrodzie.
2) Malowanie dłońmi i stopami – wystarczy przygotować duży blok rysunkowy i farbki.
Dotykanie farb i odbijanie dłoni oraz stóp pobudza receptory oraz intensywnie działa
na zmysł dotyku i węchu. W ten sposób dziecko ćwiczy kreatywność, wyobraźnię i
zdolności manualne.
3) Tor przeszkód – tor może być zbudowany z krzeseł, klocków, lin, poduszek itp,
zadaniem dziecka będzie pokonanie ścieżki i odnalezienie nagrody na końcu (może to
być jakiś smakołyk bądź ulubiona zabawka). Kolejnym razem dziecko może samo
spróbować ułożyć tor przeszkód. Ćwiczenie to pozwala ćwiczyć logiczne myślenie,
równowagę oraz koncentrację uwagi.
Zmysły w życiu każdego dziecka odgrywają bardzo ważną rolę, bo to właśnie dzięki nim
mogą one poznawać świat. Współdziałanie różnych narządów zmysłów jest kluczowe, aby
dziecko prawidłowo reagowało na bodźce i mogło odpowiednio interpretować otaczającą go
rzeczywistość. Dlatego też, nie należy lekceważyć widocznych zaburzeń sensorycznych u
swoich pociech i w razie jakichkolwiek wątpliwości należy udać się do terapeuty integracji
sensorycznej. Zachęcamy do zapisania się na konsultację SI w naszej placówce.
Gwarantujemy bogate wyposażenie sal i przyjazną atmosferę na zajęciach. Zapraszamy do kontaktu

Jeśli szukasz pomocy dla siebie lub kogoś bliskiego – zadzwoń lub
napisz do nas! –
tel. 574 420 791 (Gliwice), 886 337 004 (Zabrze)